Fareler ve İnsanlar

[6]

Fareler ve İnsanlar

Yazar: John Steinbeck

Sayfa Sayısı: 110

Çevirmen: Leylâ Özcengiz

Yorumlar:

            Yaklaşık bir ay önce satın aldığım bu kitabı okumayı bir süreliğine ertelemiştim ancak sansürle gündeme gelince hemen okumaya başladım. Sansüre konu olan bölümü sizlerle paylaşmak istedim: George iç çekti. '' En iyisi iyi bir geneleve gitmek'' dedi. '' Adam gider oraya bir güzel içer, içindekilerin hepsini oraya döker, hiç de belaya falan bulaşmaz. Cebinden kaç para çıkacağını da bilir önceden. Ama bu tip kadınlar var ya, işte onlar tam bir beladır, adamı hapse sokar onlar.''

             Tesadüfen okuduğum bu kitap yıllardır unutamadığım ve beni en çok etkileyen kitapların başında geliyor. Kitapta dostluk zeka ve güç kavramı ele alınıyor. Bir yanda kontrolsüz bir güç diğer taraftan keskin bir zeka ve kitabın sonunda sizi derinden etkileyen bir dram. Fazla uzun olmayan bu romanı okumakla bir şey kaybetmezsiniz ama çok şey kazanabilirsiniz.   [1]

 

(3.74)   [2]

John Steinbeck

John Steinbeck (27 Şubat 1902-20 Aralık 1968), ünlü bir Amerikan yazardır. Daha çok Pulitzer Ödülü kazanan üç romanıyla [Gazap Üzümleri(1939), Cennetin Doğusu(1952), Fareler ve İnsanlar(1937)] bilinir. İçinde 16 roman, 6 kurgusal olmayan kitap ve 5 tane kısa hikaye derlemesi bulunan 27 kitap yazarı olan Steinbeck, 1962’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmıştır.

Steinbeck'in Salinas'taki evi, günümüz [3]

    Salinas, Kaliforniya’da doğan ve kırsal küçük bir kasabada büyüyen Steinbeck’in yapıtlarında kırsal öğelerin ve göç konusunun çokça kullanılmasının en büyük sebebi çocukluğunu geçirdiği kasabadır.  Steinbeck’in içinde yazarlık hevesinin filizmesini sağlayan kişi bir öğretmen ve okuma-yazma tutkunu olan annesidir.Salinas Lisesi’ni bitirdikten sonra Standford Üniversitesi’ne giden Steinbeck, oradan 1925’de mezun olup yazarlık hayalini gerçekleştirebilmek için New York’a gitti. Bir sürü farklı işte çalışan Steinbeck, sonunda başarısız olup Kaliforniya’ya döndü. Burada ilk karısıyla tanışan Steinbeck, bir süre sonra iyi yorumlar alan ilk kitabı olan “Yukarı Mahalle”yi yayımladı. İlk karısından boşandı ve 2. Karısıyla evlendi. Evliliğini yıpratan birçok olay nedeniyle ondan da boşandı ve birkaç yıl sonra ölümüne kadar ona eşlik edecek olan Elaine Scott ile son kez dünya evine girdi. Neredeyse tüm hayatı boyunca sigara içen Steinbeck, 1968’de kalp rahatsızlığından dolayı yaşamını yitirdi. Sonradan “Gazap Üzümleri” ve “Fareler ve İnsanlar”la da ününü arttıran Steinbeck’in eserleri çoğu birçok kez beyaz perdeye uyarlandı.  [4]

Fareler ve İnsanlar

Hayatta tutunacak umutlar da olmasa...

Lennie ve George, iki arkadaş, iki geçici ırgattır. Lennie’nin akli dengesi yerinde olmayan biridir. Koca bir cüsseye sıkışıp kalmış bir çocuk gibi davranır. Onun aksine arkadaşı George gayet açıkgöz, tetikte ve zekidir. Lennie’nin hataları yüzünden hep çiftliklerden kovulup yollara düşen arkadaşların tek hayali kendilerine ait bir çiftlik kurup mutlu bir hayat sürmektir. George bunu olamayacağını bilecek kadar akıllı olmasına rağmen Lennie’yi mutlu etmek için sürekli çiftliği anlatır durur. Lennie’nin bir hastalığı vardır: tüylü ve yumuşak bir şey görürse onu gücünü kontrol edemeyip öldürene kadar okşar, eğer taşıyabileceği bir şeyse öldükten sonra bile onu yanında taşır. Kitabın genelini Salinas’ta bulunan bir çiftlikte yaşanılanlar oluşturur. İki kahraman etrafında dönen dünyada Lennie hep üzülür, ezilir ve George da yapmak zorunda olmadığını bile bile onu korumaya çabalar. Sonunda yeni çiftlikte kalıcı olacaklarını düşündüklerinde Lennie yine takıntısına yenik düşer ve Çiftliğin sahibinin oğlunun karısını saçını okşarken öldürür. Daha önceden çoğu insanın söylediğini sonunda kabullenmek zorunda kalan George, arkadaşını diğerlerine zarar vermesin diye kendi eliyle vurur.

Kitapta birçok konu üzerinde ustalıkla durulmuş, hepsi bir uyum içinde ayrıntı ve örneklerle vurgulanmıştır. Gerek 1930ların Amerika’sının yapısı gerek kahramanların iç dünyası gayet iyi betimlenmiş, kitap çok düşündürecek ve çarpıcı bir sonla bitirilmiştir. Steinbeck’in okuduğum tek kitabı olmasına rağmen diğer kitaplarının da gerçekten iyi olduğunu düşünmemi sağlamıştır.

Kitapta ırkçılıktan dostluğa ve yoksulluğa birçok tema üzerinde durulmuştur. Sizi gerçek, somut bir dünyaya çeken kitap her karakterin yaşadığı acıları ve olayları çok güzel ve yalın anlatmıştır. Örneğin ırkçılık teması için çiftliğin zenci seyisi kullanılmış, yoksulluk çiftlik çalışanları üzerinden vurgulanmış arkadaşlık ise George ve Lennie’den açıklanmıştır. Seyisin yalnızlığının anlatılması, yanına kimsenin gelmemesi, onu diğerlerinin yattığı yerde yatırmamaları Amerika’daki ırkçılığa iyi bir gönderme olmuştur. Çoğu yazar gibi Steinbeck de sorunun çözümünü bize bizi göstermekte bulmuştur. Yoksullukta o kadar çiftçinin didinip emek verdiği parayı tek gecede çarçur edebilmesiyle yoksulların bazılarına da gönderme yapılmıştır. Fakat işverenler yani çiftliğin sahibi de yoksullukta en az diğerleri kadar etkili gösterilmiştir. Steinbeck, kendi gözünde mini bir Amerika yaratıp bunu küçücük bir çiftliğe sığdırmayı başarmıştır. Ayrıca arkadaşlık temasında George’un tamamen Lennie’nin hataları yüzünden neler yaşadığı fakat onu terk etmediği üzerinde durmuştur. Ayrıca gerçek olmadığını bile bile ona her seferinde gelecekte alacakları çiftliği anlatması da onu az da olsa mutlu etmek istemesi bile onların gerçekten iyi arkadaş olduklarını gösterir. Ayrıca George’un Lennie’yi öldürürken bile bundan bahsetmesi çiftliğin Lennie için olan önemini bir daha hatırlatmaktadır.

Kesinlikle okunması gereken bir kitaptır. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı’nın kendi 100 temel eser listesine koyduğu bu kitabı yasaklamasını da hâlâ anlayamadım. [5]

Kaynakça

·      

1) http://www.kitapyurdu.com/kitap/default.asp?id=629239&sa=129848001

2) http://www.goodreads.com/book/show/890.Of_Mice_and_Men

3) http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/SteinbeckHouse.jpg

4) http://www.csustan.edu/english/reuben/pal/chap7/steinbeck.html--     

5) http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1962/press.html (wikipedia kaynakçaları—çevirilip kısaltılarak alınmıştır) 

 6)http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0CDYQFjAB&url=http%3A%2F%2Fkosektas.net%2FFileUpload%2Fop35018%2FFile%2Ffareler_ve_insanlar_john_steinbeck.doc&ei=Ku72UO6tA8OJtAbx8oDACQ&usg=AFQjCNHKxyvP9WQyJqBJnciOdb93viBLkQ&sig2=qk90bvRVHyJTzxiWZc_Mkw&bvm=bv.41018144,d.Yms

 7) http://2.bp.blogspot.com/-_ZQH3h-                                         TjiY/UAxq3jsdRzI/AAAAAAAAAoA/_NjvVbnPPsM/s1600/Fareler-ve-insanlar_101__335x480_1.jpg